Rang cà phê tại gia

Với những người mê cà phê đến độ sành điệu thì những mẻ cà phê rang hàng loạt không thể thỏa mãn thú thưởng thức cà phê của họ. Khi đó, rang cà phê tại nhà là một giải pháp cho những ẩm khách khó tính này.

Khoảng một tuần sau khi rang, cà phê bắt đầu mất dần hương thơm. Vì vậy cách tốt nhất là rang và dùng ngay để bảo đảm có được li cà phê tuyệt hảo. Với dân sành điệu, tự rang tại nhà còn có thêm ưu điểm khác là được pha chế hương thơm cà phê theo ý mình hoặc gia giảm nhiệt độ cũng như thời gian rang để cho ra một li cà phê ưng ý nhất theo khẩu vị riêng.

Nguyên tắc cơ bản

Trước khi rang, bạn nên biết các quy tắc cơ bản như sau:

- Hạt cà phê nên được rang nóng trong nhiệt độ từ 190 đến 280 độ C.

- Nên đảo tay liên tục để các hạt cà phê được tiếp xúc độ nóng đều đặn, tránh bị tình trạng hạt còn sống, hạt đã chín khét.

- Khi cà phê đã được rang đến độ cần thiết, phải làm nguội cà phê ngay để tránh hơi nóng còn lại trong chính hạt cà phê làm cà phê bị rang quá đà.

- Khi rang cà phê sẽ có nhiều khói bạn nên chọn nơi thông thoáng hay có hệ thống máy hút khói tốt. Nếu không thì bạn mở cửa sổ hay dùng quạt máy để gần bên.

- Cà phê khi rang sẽ bị bong lớp vỏ lụa bên ngoài hạt. Khi rang xong, nên ra ngoài gió hoặc đứng trước quạt và sàng nhẹ rổ cà phê cho bay bớt vỏ lụa. Tuy nhiên, thật ra lớp vỏ lụa này cũng không có mùi vị gì, nếu vẫn còn dính chung cà phê sau khi rang và xay, hương vị li cà phê cũng không bị ảnh hưởng nhiều.

Khi rang chín, cà phê sẽ chuyển từ mùi vị cỏ ẩm sang mùi thơm đặc trưng của cà phê. Cà phê sẽ cho ra mùi thơm nhất trong khoảng thời gian 24 tiếng sau khi rang và để nguội. Vì vậy, khi mới rang xong, bạn không nên xay và dùng ngay mà nên để cà phê “nghỉ ngơi” đến ngày hôm sau.

Mặc dù rang cà phê khá đơn giản nhưng bạn vẫn nên thực tập vài lần để rút ra kinh nghiệm cho riêng mình, làm sao có được mẻ rang hoàn chỉnh nhất theo khẩu vị riêng, vì bạn sẽ có nhiều kinh nghiệm hơn trong việc nhận biết màu sắc và mùi hương cà phê thế nào sẽ là vừa vặn nhất.

Có những cách dùng dụng cụ đơn giản, rẻ tiền nhưng sẽ tốn nhiều công sức và thời gian thị giám liên tục, còn vài cách khác dùng máy rang tân tiến sẽ tiết kiệm được nhiều thời gian và công sức.

Rang cà phê trực tiếp trên bếp than hay gas

Đây là cách có từ lâu đời nhất vì ngày xưa người ta chỉ dùng chảo gang hay sắt để rang cà phê trực tiếp trên lửa. Nên dùng một cái chảo không bị nhiễm các mùi khác như cà ri, cá, bò... để tránh ảnh hưởng đến mùi vị của cà phê khi rang xong. Cách rang này khá lâu và hương vị cà phê cũng bị bay đi ít nhiều nhưng đơn giản và rẻ tiền. Bạn nên có thêm một cái nhiệt kế để có thể đo được nhiệt độ khi rang.

Nếu bạn dùng bếp than hay củi, bạn nên chờ khi không còn ngọn lửa bùng to mà chỉ còn bếp than nóng sực để có thể có được nhiệt độ đều hơn và cà phê được rang chín chứ không bị khét bên ngoài mà còn sống bên trong. Ngày nay nhiều gia đình sử dụng lò điện hay gas, nên chỉnh lửa để có độ nóng thích hợp. Bạn cũng có thể dùng một nồi kín (loại dùng để rang bắp rang là tốt nhất vì tay cầm bên ngoài và bộ phận xoay tròn bên trong nồi sẽ giúp cho việc rang cà phê dễ dàng và đều tay hơn).

Bắt đầu làm nóng chảo trên lò ở nhiệt độ nóng trên trung bình và đến khi bắt đầu 240 độ C thì cho cà phê vào và bắt đầu đảo liên tục, hay ít ra cũng đảo mỗi 30 giây. Sau 4-7 phút, bạn sẽ nghe tiếng nổ nhỏ, cà phê bắt đầu bốc khói nhẹ, bạn nên mở máy hút khói hoặc mở cửa sổ cho thoáng. Sau đó, bạn nên đảo tay thường xuyên hơn cho đến khi cà phê ngả sang màu như ý bạn thì nhanh chóng lấy ra và đổ vào cái rổ sắt, sàng sẩy các vỏ lụa cho rơi ra hết, đồng thời xóc, rảo, tạo nhiều không khí cho hạt cà phê mau nguội.

Rang bằng lò nướng

Cách rang này đơn giản, ít tốn công nhất, nhiệt độ lại cố định, không nhiều khói bay mùi trong nhà như rang lò, nhưng hạt cà phê sẽ không được rang đều vì ta không đảo hạt nên không khí nóng không được chuyển đến từng hạt được.

Bạn nên chuẩn bị thêm một cái mâm phẳng có các lỗ nhỏ khoảng 0,5cm (lỗ to quá thì các hạt cà phê sẽ rơi ra) và cách nhau khoảng 1.5cm để thông khí. Vặn lò nóng lên đến nhiệt độ 260 hay 280 độ C, rải hạt cà phê tươi vào mâm (tránh hạt này nằm chồng lên hạt khác để cà phê được chín đều) rồi dùng giấy nhôm bạc đậy lại và cho vào lò nướng. Sau 10 phút bắt đầu kiểm tra màu hạt cà phê, lắng nghe tiếng hạt nổ... đến 5-7 phút sau thì có thể lấy ra (tùy theo bạn muốn rang theo kiểu thường hay double roast có vị đắng). Bạn nên ghi nhận lại hương vị, màu sắc.. của từng mẻ cà phê để biết thế nào là thích hợp nhất cho mình bởi thời gian rang bao lâu tùy thuộc vào từng lò nướng của mỗi gia đình. Khi hạt cà phê rang xong, nên mang ra và làm nguội ngay.

Cách rang cà phê bằng máy thổi không khí nóng

Cách này được sử dụng rộng rãi tại các nước phát triển. Tại Việt Nam, nếu tự sắm máy rang cà phê tại nhà thì khá đắt, tuy nhiên rất tiện dụng và sạch sẽ. Tại nhiều nơi bán cà phê cao cấp sẽ có máy rang công nghiệp cho người mua sử dụng. Máy sẽ thổi một luồng khí nóng mạnh vào các hạt cà phê giống như máy rang bỏng ngô, hạt cà phê sẽ chín nhanh, đều và cho ra mùi thơm hoàn hảo. Máy này giá khoảng từ 100 đô la Mĩ trở lên tùy kích thước và nhãn hiệu.

Bạn nên thử rang từ mẻ cà phê nhỏ trước để thực tập để biết được nhiệt độ, thời gian, màu sắc... của loại cà phê bạn thích trước khi bắt đầu rang nhiều.

Tạp chí Món Ngon Việt Nam